قید ملل کامله الوداد شرطی است که در بسیاری از معاهدات بین‌المللی و بیشتر در پیمان‌های بازرگانی به چشم می‌خورد.

ملل کامله الوداد

اصطلاح دولت کامله الوداد ترجمه غلطی از عبارت Most Favored Nation است. اگرچه ترجمه این عبارت بطور کامل بصورت از واژه‌های عربی انجام شده اما  کشورهای عربی با این اصطلاح ایرانی ساخته شده ناآشنا هستند، چرا که ایشان این عبارت حقوقی انگلیسی مذکور را بصورت دوله الأعلی أفضلیه ترجمه کرده اند که ترجمه فارسی آن می شود” کشور دوست بهره‌مند” کشور یا دولت بسیار دوست که برخوردار این امتیاز خواهد شد.

وجود این شرط در معاهده باعث می‌شود تا هر معاهده‌ای که یکی از آن دولت‌ها با دولت ثالثی منعقد کرده و در آن حقوق و امتیازاتی را به کشور دیگری ارزانی دارد، موجب بهره‌مندی کشور طرف قرارداد اول از همان امتیازات نیز بشود. این امتیازات به طور خودکار منتقل شده و نیاز به تصویب موافقتنامه جدید یا تشریفات دیگری ندارد.

یکی از چالش های جدید حقوق سرمایه گذاری خارجی، تسری شرط ملت کامله الوداد (MFN) به روش های حل و فصل اختلافات مندرج در معاهدات دوجانبه یا چندجانبه سرمایه گذاری است. در برخی معاهدات تصریح شده که شرط کامله الوداد نسبت به روش های حل اختلاف اعمال خواهد شد یا تصریح شده است که اعمال نخواهد شد. اما در برخی معاهدات این شرط به صورت کلی نوشته شده است.

یکی از مهمترین پرونده های داوری سرمایه گذاری در این زمینه، قضیه Maffezini v. Spain در ایکسید است. در این قضیه خواهان آرژانتینی با کمک شرط ملت کامله الوداد مندرج در معاهده دوجانبه آرژانتین و اسپانیا، به معاهده دوجانبه میان شیلی و اسپانیا استناد کرد تا از شرایط مطلوب تر آن معاهده بهره مند شود. در نهایت دیوان داوری در بند ۵۴ تصمیم صلاحیتی که در سال ۲۰۰۰ صادر نمود رأی داد که شرط ملت کامله الوداد مندرج در معاهده دوجانبه سرمایه گذاری بین آرژانتین و اسپانیا  شامل مقررات این معاهده در ارتباط با حل و فصل اختلاف نیز می شود. با وجود این نمی توان اذعان داشت که تسری شرط ملت کامله الوداد به روش های حل اختلاف دارای یک رویه واحد در داوری بین المللی سرمایه گذاری است.

موسسه حقوقی بین المللی کاراندیش داتا